Aleksander Jagiellończyk

Aleksander Jagiellończyk urodził się 5 sierpnia 1461 roku w Krakowie. Był to czwarty syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburskiej. W 1492 roku Aleksander został Wielkim Księciem Litewskim.

W 1501 roku koronowano go na króla Polski. W latach 1492-1494 prowadził wojnę z Moskwą. Sześć lat później wybuchł nowy konflikt, a w 1503 roku Litwa straciła na rzecz Moskwy cały region nad środkowym Dnieprem. Kraj doznał poważnych zniszczeń ze strony zagonów tatarskich. Po śmierci Jana Olbrachta Aleksander chciał zasiąść na tronie Polski, musiał jednak zdobyć mocne poparcie ze strony możnych.

Aleksander Jagiellończyk - uchwalenie Nihil Novi i Statutu Łaskiego

Podpisał więc unię w Mielniku, na mocy której uznano zasadę wybierania jednego władcy dla Polski i Litwy, a sprawy państwowe stały się domeną senatu. Tak liczne uprawnienia możnowładców nie spodobały się szlachcie, sprzeciw budził także sposób prowadzenia polityki finansowej przez króla. Aleksander w końcu uległ szlachcie, przewodzonej przez Jana Łaskiego. W 1504 roku podpisał na sejmie piotrkowskim ustawy uderzające w możnych, między innymi zakaz łączenia wysokich godności przez jedną osobę (incompatibilia) oraz ograniczenie rozdawnictwa dóbr koronnych. Rok później na sejmie radomskim uchwalono konstytucję Nihil novi – mówiła ona, że akt mielnicki traci swoją moc, a szlachecka izba poselska zyskała przewagę nad senatem. W 1506 roku pojawił się Statut Łaski, nowa kodyfikacja prawa. Aleksandrowi nie udało się włączyć do Polski lenna mazowieckiego, król nie odebrał także od Krzyżaków należnego Polsce hołdu. Dzięki pomocy swojego brata Władysława Węgierskiego Aleksander odzyskał Pokucie od Mołdawii. W 1506 roku wojskom litewskim udało się także pobić pod Kleckiem Tatarów krymskich. Po śmierci w tym samym roku Aleksander został pochowany w katedrze w Wilnie.