Jan Kazimierz

Jan Kazimierz urodził się 22 marca 1609 roku. Młodość przyszłego króla była dość burzliwa. Jan Kazimierz, w stopniu pułkownika wojsk cesarskich, wziął udział w wojnie trzydziestoletniej.

W 1638 roku Francja oskarżyła Jana Kazimierza o szpiegostwo, przez co spędził on dwa lata w więzieniu. W 1643 roku Jan Kazimierz trafił do rzymskiego zakonu jezuitów, a trzy lata później papież mianował go kardynałem.

Jednak gdy Jan Kazimierz spostrzegł, że wysoka funkcja nie wiąże się z żadnymi korzyściami materialnymi, zrzekł się kardynalskiego tytułu i powrócił do Polski. Został wybrany królem podczas elekcji w 1648 roku, a jego koronacja miała miejsce 17 stycznia 1649 roku. Nowy król Polski od samego początku musiał się zmierzyć z bardzo trudnym problemem – na Ukrainie wybuchło powstanie kozackie, dowodzone przez Chmielnickiego.

Jan Kazimierz - rządy naznaczone wojnami

Wojna z Chmielnickim jeszcze się nie zakończyła, gdy Rzeczpospolita zaatakowała w 1654 roku Moskwa. Niedługo potem, w 1655 roku, zaczął się potop szwedzki. Jan Kazimierz opuścił Polskę na kilka miesięcy i zignorował poważne zagrożenie dla jedności Rzeczypospolitej. W 1657 roku podpisano traktaty wielawsko-bydgoskie, na mocy których Polska zrzekała się lenna pruskiego, a w zamian za odstąpienie od Szwedów elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm I uzyskał suwerenność Prus Książęcych. W 1658 roku Rzeczpospolitą musieli opuścić wszyscy arianie, których podejrzewano o sprzyjanie Szwedom. Panowanie Jana Kazimierza upłynęło pod znakiem początku rozpadu ustroju Rzeczypospolitej.

Śluby Jana Kazimierza R.P. 1656 - obraz Jana Matejko

Sejm zerwano w 1652 roku przez liberum veto, większość reform proponowanych przez króla wywoływała silny opór polskiej szlachty. Rokoszanie dowodzeni przez Jerzego Lubomirskiego, hetmana polnego i marszałka wielkiego koronnego, pobili królewską armię w bitwach pod Częstochową i Mątwami (lata 1665-1666). Jan Kazimierz, nie widząc szans na porozumienie się ze swoimi poddanymi, zdecydował się na abdykację – ustąpienie z tronu miało miejsce 16 września 1668 roku. Jan Kazimierz wyprowadził się do Francji i tam w 1672 roku zmarł. Jego ciało zostało w 1675 roku przywiezione do Polski i pochowane na Wawelu.