Ludwik Andegaweński

Ludwik Andegaweński urodził się w 1326 roku i był synem Karola Roberta oraz Elżbiety Łokietkówny. Gdy wstępował w 1342 roku na tron węgierski miał tylko szesnaście lat, jednak szybko dał się poznać jako dobry władca.

Jego rządy zyskały na Węgrzech tak duże uznanie, że historycy dodali mu przydomek „Wielki”. O ile na Węgrzech Ludwik radził sobie bez zarzutu, o tyle jego rządy w Polsce nie są dobrze wspominane. Jak pisał ówczesny historyk Janko z Czarnkowa, „Za jego czasów nie było żadnej stałości w Królestwie Polskim ani żadnej sprawiedliwości”.

Andegawenowie na tronie Polski

Prawdopodobnie na początku XIV wieku Władysław Łokietek zawarł porozumienie z Karolem Robertem, że tron w Polsce przejmie przedstawiciel dynastii andegaweńskiej. Podobne układy zawarto za czasów Kazimierza Wielkiego – gdyby Kazimierz zmarł bezpotomnie, korona Polski miała przejść w ręce Ludwika. Kazimierz umarł 7 listopada 1370 roku i już dziesięć dni później Ludwik koronował się na króla Polski. Jednak Ludwikowi nie podobało się w Polsce i bardzo szybko powrócił na Węgry, a rządy w Polsce powierzył swoim namiestnikom. Pierwszym namiestnikiem była jego matka Elżbieta, którą zastąpił książę opolski Władysław. Następnie rządy w imieniu Ludwika sprawowała pięcioosobowa rada dowodzona przez biskupa krakowskiego Zawisze Kurozwęckiego. Bez wątpienia dla Ludwika ważniejsze były Węgry niż Polska, a za czasów jego rządów Polska straciła na rzecz Brandenburgii Drezdenko i Santok, w Ruś Halicką włączono w 1377 roku do królestwa węgierskiego. Według polskiego prawa sukcesji, po Ludwiku tron w Krakowie miał przejąć kolejny Andegawen, jednak Ludwik nie doczekał się syna. Aby władzę w Polsce mogła przejąć jego córka Jadwiga, Ludwik podpisał w 1374 roku w Koszycach dokument potwierdzający przywileje szlacheckie. Ruch ten pozwolił aby po jego śmierci, w 1382 roku na tron polski wstąpiła Jadwiga. Ludwika Andegaweńskiego pochowano w kaplicy w Białogrodzie Węgierskim.