Jadwiga

Jadwiga Andegaweńska była trzecią córką króla Węgier Ludwika Wielkiego i Elżbiety Bośniaczki. Ludwik po śmierci Kazimierza Wielkiego objął także tron polski.

Kazimierz nie zostawił po sobie syna, a Ludwik, jako wnuk króla Władysława Łokietka i syn Elżbiety Łokietkówny, miał największe prawa do dziedziczenia tronu. Początkowo tron w Polsce miała przejąć starsza Maria, ale po śmierci króla stało się inaczej. Mężem Marii był Zygmunt Luksemburski, którego nie akceptowała polska szlachta, duchowieństwo i mieszczaństwo.

Jadwiga - święta na polskim tronie

Dlatego na władcę Polski wybraną młodszą siostrę Marii – Jadwigę. Jadwiga koronowano na króla Polski w 1384 roku, gdy miałaniespełna jedenaście lat. Polscy możni byli zadowoleni z takiego obrotu spraw, ponieważ nie złamali przyrzeczenia danego Ludwikowi, a przy tym udało się im ochronić własne interesy. Jadwiga była pierwszym i jedynym w historii Polski królem – kobietą. Za młodu Jadwiga rządziła przy pomocy doradców, małopolskich możnowładców. W pierwszych latach jej rządów w 1385 roku zawiązano w Krewie Unię Polsko-Litewską. Na mocy Unii Polska i Litwa miały się zjednoczyć poprzez małżeństwo polskiego króla Jadwigi oraz wielkiego księcia litewskiego Jagiełły. Wcześniej jednak książę litewski musiał przyjąć chrzest i włączyć swoje księstwo do Królestwa Polskiego. Jagiełło przyjął chrzest i imię Władysław, zobowiązał się także do walki o odzyskanie Pomorza.

Królewskie małżeństwo zawarto w 1386 roku i od tej pory małżonkowie wspólnie podejmowali decyzje dotyczące Polski i Litwy. Działalność polityczna Jadwigi nie zakończyła się wraz ze ślubem. Dzięki Jadwidze doszło do pojednania między Jagiełłą a jego zbuntowanym bratem Witoldem, Jadwiga prowadziła też korespondencję z okupującymi Pomorze Krzyżakami i wzięła udział w wyprawie na Ruś Halicką.

Jadwiga miała swój własny dwór, niezależny od męża. Była osobą bardzo dobrze wykształconą i niezwykle pobożną. Chętnie przebywała w towarzystwie uczonych świeckich i duchownych, razem z mężem doprowadziła do restauracji podupadającego Uniwersytetu Jagiellońskiego, ofiarowując uczelni wszystkie swoje cenne klejnoty. Jadwiga ufundowała wiele kościołów i ołtarzy, dzięki niej powstało także kolegium psałterzystów przy Katedrze na Wawelu. Była właścicielką napisanego specjalnie dla niej „Psałterza Floriańskiego”, jednego z pierwszych zabytków polskiego piśmiennictwa. Jadwiga umarła bardzo młodo, w wieku zaledwie 25 lat, w 1399 roku. Jej śmierć była skutkiem powikłań poporodowych. Mimo krótkich rządów potomni zapamiętali ją jako dobrą władczynię i już przez jej współczesnych była uważana za osobę niemal świętą. Według legendy, niedługo przed śmiercią do Jadwigi przemówiła figura Chrystusa w Katedrze Wawelskiej. Po śmierci osoba Jadwigi została otoczona kultem. W 1986 roku papież Jan Paweł II beatyfikował Jadwigę, w 1997 roku ogłosił ją świętą.